Witam serdecznie
Skoro zostałem wywołany do tablicy - jest okazja, by złożyć serdeczne gratulacje Pani Ewelinie Wojtera z racji ogromnego sukcesu, jakim jest wskazana publikacja, w tak znamienitym towarzystwie. Pozostaje jedynie życzyć dalszych sukcesów naukowych. Jednocześnie, z racji tego, że rzeczywiście uczestniczę w dwóch przedsięwzięciach, o których wspomniano,
a mających niebagatelne znaczenie dla funkcjonowania kuratorskiej służby sądowej w Polsce w przyszłości, tj. Fundacji oraz Projektu Ubezpieczenia Grupowego "Sądowy Kurator Zawodowy" - już czas, aby uchylić nieco rąbka "tajemnicy" choć chciałbym podkreślić, że informację ogólną dotyczącą wymienionych przedsięwzięć przekazałem za pośrednictwem Przewodniczącego KRK wszystkim delegatom, celem propagowania wiedzy w tym zakresie wśród kuratorów.
Geneza i główne założenia projektu:
Projekt ubezpieczenia grupowego został opracowany przeze mnie na potrzeby "Interdyscyplinarnego programu dla podniesienia bezpieczeństwa pracowników wymiaru sprawiedliwości" opracowanego przez inicjatora programu Panią Ewelinę Wojtera. Ubezpieczenie grupowe dla sądowych kuratorów zawodowych, jako odrębnej grupy zawodowej, jest jedną z rekomendacji tego szerokiego i kompleksowego programu.
Czym różnić się będzie nowy model ubezpieczenia grupowego od dotychczasowego?
Projekt obejmuje wyodrębnienie grupy sądowych kuratorów zawodowych spośród pozostałych grup zawodowych (obecnie kuratorzy ubezpieczeni są na ogólnie przyjętych zasadach,, obejmujących także sekretarzy sądowych, księgowych
bądź pracowników administracyjnych). Jednolitym ubezpieczeniem grupowym może zostać objęty każdy sądowy kurator zawodowy w Polsce, a więc grupa ok. 5.500 osób.
Wysokość składki ubezpieczeniowej, jej stałe i zmienne adekwatne komponenty, a przede wszystkim wysokość kwoty ubezpieczeniowej będzie równa dla każdego kuratora, niezależnie od tego w jakim sądzie pracuje. Dzisiaj kuratorzy objęci ubezpieczeniem grupowym w dużym sądzie rejonowym
albo wraz z sądem okręgowym dysponują o wiele lepszymi warunkami ubezpieczenia aniżeli kuratorzy zatrudnieni przez niewielkie sądy rejonowe.
Przykładowa różnica w 1 okręgu sądu okręgowego:
Najwyższa kwota ubezpieczenia, w przypadku śmierci kuratora w wypadku komunikacyjnym, gwarantowana rodzinie kuratora jest następująca:
- w najmniejszym sądzie rejonowym w okręgu kwota ta wynosi 47.000 zł
- zaś sądu okręgowego, gdzie ubezpieczeni są także kuratorzy zawodowi
kwota ta, przy niemalże identycznej składce wynosi 200.000 zł
Różnica ta jest spowodowana co najmniej dwoma czynnikami, tj: - brakiem negocjacji funduszu ubezpieczeniowego z małymi podmiotami,
- tzw. szkodowością, czyli stosunkiem liczby wypadków do ogólnej liczby zatrudnionych.
Im więcej osób ubezpieczonych, tym szkodowość jest niższa.
Im liczba ubezpieczonych jest niższa tym większe znaczenie ma każdy wypadek i tym samym konieczność wypłacenia odszkodowania. Dlatego też tak ważne jest, aby ubezpieczenie obejmowało maksymalną liczbę sądowych kuratorów zawodowych.
Cechy ubezpieczenia grupowego sądowego kuratora zawodowego:
Obecne ubezpieczenia grupowe zawierane z kuratorami nie są adekwatne do specyfiki pracy kuratorów, a także podejmowanego ryzyka zawodowego. Ażeby zmienić ten stan rzeczy należy zwrócić się do firm ubezpieczeniowych z propozycją przygotowania oferty ubezpieczenia grupowego dla kuratorów zawodowych, wzorem innych grup zawodowych, (np. lekarze, policjanci) z promesą dyscypliny grupy zawodowej w zamyśle. Ubezpieczyciel powinien uwzględnić m.in.:
- specyfikę pracy terenowej kuratora,
- wykorzystywanie samochodu prywatnego do celów służbowych,
- niebezpieczeństwo własne kuratorów w trakcie korzystania z pojazdów, tj. powstałe w wyniku kolizji drogowych oraz wypadków z udziałem pieszych, czy w końcu celowe zniszczenie auta przez osoby trzecie (np. porysowanie, podpalenie)
- wszelkie urazy, jakich kurator może doznać podczas pracy w terenie,
- śmierci podczas wykonywanych obowiązków służbowych.
Należy mieć na uwadze także zagrożenia wynikające z bezpośredniego kontaktu z podopiecznymi należącymi do tzw. grupy wysokiego ryzyka, czyli uzależnionymi od narkotyków, alkoholu i innych środków psychoaktywnych i podejmowaniem czynności w specyficznym środowisku. Kurator jest narażony
np. na zakażenie wirusem HIV, żółtaczką, gruźlicą itp. Wykonywanie zawodu kuratora wiąże się z wysokim narażeniem na stres, występują także przypadki stosowania przemocy psychicznej, fizycznej, gróźb i nękania ze strony podopiecznych. Kuratorzy są narażeni na mniej lub bardziej trwałe urazy psychiczne, co w konsekwencji może być przyczyną
niezdolności do wykonywania zawodu. Na uwadze należy mieć także utratę możliwości wykonywania zawodu ze względu na urazy fizyczne z przyczyn już opisanych - tym samym należy brać pod uwagę dodatkowe ubezpieczenie zdrowotne.
Kurator podczas wykonywania zadań służbowych nie działa szablonowo i w jednej płaszczyźnie. W wyniku podejmowanych samodzielnie działań, może być narażony na wszelkiego rodzaju oskarżenia ze strony podmiotów postępowania wykonawczego oraz osób trzecich, tak w postępowaniach karnych, jak i cywilnych. Ponadto, należy mieć na uwadze fakt, iż czekają
nas w niedługim czasie zmiany ustawy o kuratorach sądowych
m.in. w zakresie postępowań dyscyplinarnych i możliwości korzystania w jego toku przez obwinionego z profesjonalnego obrońcy, tj. adwokata lub radcy prawnego (zapisy wykluczające taką możliwość w ustawie o Policji, służbie celnej i in. zostały uznane za sprzeczne z konstytucją - w tych ustawach dokonano właściwych zmian już w roku 2008). Dlatego dla bezpieczeństwa prawnego kuratora, jedną z opcji - dobrowolnych za dopłatą,
(obecnie ok 9 zł/miesiąc, np. w pakiecie dla Policjantów), powinno być ubezpieczenie od pomocy prawnej. Biorąc pod uwagę specyfikę pracy kuratorów, korzystanie z prywatnych
samochodów, niebezpieczeństwo dla ich zdrowia i życia wynikające z bezpośredniego wykonywania zadań w środowisku podopiecznych, podjęcie działań w zakresie adekwatnego do potrzeb ubezpieczenia grupowego jest niezbędne.
Przewidywane rezultaty:
1) branżowe ubezpieczenie grupowe, jako produkt kompleksowy, obejmie rzeczywistą sferę działań kuratora oraz stopień ryzyka wykonywanego zawodu;
2) da możliwość indywidualnego wpływania na kwotę składki ubezpieczenia, poprzez opcjonalny wybór poszczególnych komponentów oraz wysokości kwoty ubezpieczenia;
3) zapewni wyższą kwotę ubezpieczenia, przy niezmienionej składce podstawowej (mając na uwadze średnie stawki funkcjonujące obecnie);
4) inne opcjonalne korzyści, takie jak zniżki na pozostałe produkty wybranej firmy itp.;
5) wyodrębnienie na kolejnym poziomie grupy zawodowej kuratorów.